Wybrane przykładowe działania proponowane na okres kadencji 2016-2020

Prof. dr hab. Piotr Niedzielski
Katedra Efektywności Innowacji
Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług
Uniwersytet Szczeciński

„Pokorni ludzie idą zawsze z prądem.
Niepokorni próbują iść pod prąd.
Cały postęp ludzkości leży dlatego w rękach niepokornych.”
Bernard Shaw

„Nowe – to całkiem zapomniane stare”.
Jacques Peuchet

Wybrane przykładowe działania proponowane na okres kadencji 2016-2020

Plan działań na kadencje 2016-20120 powinien opierać się na realizacji uaktualnianej Strategii Uniwersytetu Szczecińskiego oraz Diagnozy Uniwersytetu Szczecińskiego opracowanej w lutym 2015 roku. Dokumenty te wskazują wyzwania i problemy przed którymi i z którymi powinien zmierzyć się Uniwersytet Szczeciński. W jakim zakresie podejmowane działania mijającej kadencji 2012-2016 przygotowały Nasz Uniwersytet do stojących wyzwań, musimy odpowiedzieć sobie sami. Może pomoże w tym Naszej Społeczności ewentualna debata, w której ogólne deklaracje i słuszne cele o charakterze ogólnym może wskazać każdy kandydat np.

1. „Podniesienie jakości badań naukowych.
2. Podniesienie jakości i poziomu kształcenia.
3. Wspieranie rozwoju kapitału intelektualnego uczelni.
4. Współpracę z otoczeniem gospodarczym, społecznym, kulturalnym.
5. Podniesienie sprawności i poprawę organizacji uczelni.
6. Zachowanie stabilności finansowej.”

Źródło: https://wybory.usz.edu.pl/index.php/program-wyborczy/

Proponuję dyskusję w której kandydaci przedstawia konkretne działania wynikające z wyzwań opisanych w Diagnozie Uniwersytetu Szczecińskiego.

1. Rozwój i unowocześnienie oraz konsolidacja infrastruktury dydaktycznej uniwersytetu.

• Rozwój kampusu PIASTÓW rozbudowa o potrzeby germanistyki skandynawistyki,
• integracja funkcjonalna kampusu PIASTÓW  z Wydziałem Prawa i Administracji, Wydziałem Kultury Fizycznej i Promocji Zdrowia oraz Wydziałem Filologicznym (zapewnienie wspólnej puli pomieszczeń dydaktycznych  w szczególności powierzchni o dużej pojemności aule itp., wspólna biblioteka i  czytelnia w tym czytelnia multimedialna, parkingi.

Realizacja tej koncepcji musi opierać się o zasadę autonomii wydziałów. Wprowadzenie systemu internetowego planowania i zarządzania pomieszczeniami dydaktycznymi zoptymalizuje wykorzystanie posiadanych zasobów przez poszczególne wydziały, jednocześnie zapewni autonomię. Wydział Zarządzania i Ekonomiki Usług ma doświadczenia w eksploatacji takiego systemu, który może być rozszerzony na pozostałe wydziały. Zdobyliśmy jednocześnie doświadczenie poprzez zapewnienie pomieszczeń dydaktycznych dla Wydziału Filologicznego (Iberystyka i Skandynawistyka) w związku z remontem budynku w Kampusie PIASTÓW.

• możliwość zorganizowania Kampusowego Centrum Obsługi Studenta (wspólny dziekanat i inne funkcjonalności pod potrzeby studenta, np. stypendia itp.). Możliwość przejęcia kosztów funkcjonowania takiego rozwiązania przez tzw. centralę, co zachęci wydziały do oddania kompetencji i ludzi (wydziały zainteresowane takim rozwiązaniem zmniejszą koszty i poprawią własny wynik finansowy). Jednocześnie rozwiązanie takie optymalizuje niezbędne zasoby do obsługi studentów i powinno przyczynić się do lepszej dostępności oferowanych usług dla studentów. Uniwersytet posiada doświadczenie poprzez stworzenie centralnej komórki w zakresie stypendiów.

2. Rozwój kampusu CUKROWA/KRAKOWSKA – integracja Wydziału Humanistycznego z Instytutem Pedagogiki. Niezbędne są nowe pomieszczenia (konkretnie nowy budynek w Kampusie Cukrowa/Krakowska aby było możliwe przeniesienie Instytutu Pedagogiki z dotychczasowych pomieszczeń przy ul. Ogińskiego. Realizacja tej inwestycji powinna być zrealizowana przy wykorzystaniu w maksymalnym stopniu zewnętrznych źródeł finansowania. Jednym z rozwiązań jest uzyskanie finansowania poprzez Europejskie Centrum Badań i Szkoleń Symulacyjnych w Transporcie i Logistyce (ECBiSSwTiL). Na przełomie 2008/2009 Uniwersytet Szczeciński opracował koncepcje nowego budynku zlokalizowanego na parkingu studenckim WZIEU o powierzchni ok. 10.000 m2 na potrzeby WZiEU oraz WH/IP. Zgodnie z porozumieniem zawartym w 2008 roku pomiędzy WH i WZiEU ma być wspólnie eksploatowany w opcji (40% WH, 40% WZiEU, 20% wspólne/ogólnego użytku) Wydaje się że współpraca wskazanych wydziałów w zakresie ECBiSSwTiL pozwoliła by na zdobycie środków finansowych na realizację budynku wraz z wyposażeniem laboratoryjnym (budynek pasywny, specjalna konstrukcja ze względu na wymagania w zakresie badan i testowania oraz konstrukcji urządzeń symulacyjnych dla sektora TSL daje podstawy w zakresie ubiegania się o środki finansowe na realizacje tzw. inwestycji infrastrukturalnych w postaci budynków i wyposażenia laboratoryjnego).  W budynku tym zlokalizowano by m.in.:

• Centrum Badan Pedagogicznych w TSL, (WH)
• Centrum Badań Socjologicznych w TSL, (WH)
• Centrum Badan Psychologicznych w TSL, (WH)
• Centrum oddziaływania na człowieka szkoleń symulacyjnych w TSL(WKFiPZ/WZiEU)
• Centrum Badań i Testowania Urządzeń Symulacyjnych w TSL (WZiEU)
• Centrum Badań i realizacji systemów szkoleniowych personelu TSL: (WZiEU)

Możliwość finansowania NCBR, RPO WZ, NFOSiGW w Warszawie, WFOSiGW w Szczecinie, PEFRON, MNiSW

– możliwość zorganizowania Kampusowego Centrum Obsługi Studenta (analogicznie jak w kampusie Piastów)

3. Modernizacja/przebudowa Domu Marynarza – konieczność podjęcia decyzji w oparciu o ekspertyzę techniczną czy: obiekt nadaje się do remontu/modernizacji, czy obiekt należy wyburzyć. Rozpatrując dalsze losy „Domu Marynarza” należy wziąć pod uwagę, fakt zainwestowania przez Uniwersytet Szczeciński kwoty ponad 10 000 000,- zł z RPO WZ (projekt  ElBrus). Ważne jest także, ze losami „Domu Marynarza” jest zainteresowany Prezydent Miasta szczecin (było to przedmiotem obrad Rady Miasta Szczecin) Obecnie sprzeczne są informacje czy obiekt nadaje się do remontu/modernizacji czy należy go w całości wyburzyć. Jedna z koncepcji którą około trzech lat wstecz zgłosiłem władzom Uniwersytetu Szczecińskiego jest modernizacja obiektu jako zaplecza hotelowego dla studentów i osób niepełnosprawnych  realizujących turnusy rehabilitacyjne w Szczecinie w ramach NFZ. Realizacja we współpracy z siecią COGITO – Ekonomii Społecznej. Dofinansowanie PEFRON (środki krajowe) oraz fundusze UE. Rozwiązanie to spełnia jeszcze jeden aspekt stworzenia bazy „laboratorium w praktyce” dla studentów kierunku „Turystyka i Rekreacja” (zainteresowane trzy wydziały: WNoZ, WKFiPZ, WZiEU). Alternatywą jest znalezienie inwestora w oparciu o doświadczenia PPP (partnerstwo publiczno-prywatne), np. budowa nowoczesnego kompleksu hotelowego w którym udziały miałby Uniwersytet Szczeciński (analogia jak PAZIM i PŻM).
4. Weryfikacja możliwości zwiększenia standardu Domów Studenckich i obniżenia kosztów eksploatacji (np. dofinansowanie w obszarze alternatywnych źródeł energii, dostosowanie do potrzeb osób niepełnosprawnych (PEFRON), wykorzystanie systemów elektronicznych w zakresie eksploatacji i zapewnienia bezpieczeństwa- finansowanie inne środki UE oraz finansowanie MNiSW. Działania te powinny docelowo nie tylko podnieść komfort użytkowy, ale i obniżyć opłaty ponoszone przez studentów. Działanie to zwiększy atrakcyjność studiowania w Szczecinie dla osób poza Szczecina, poprzez obniżenie kosztów zakwaterowania. Alternatywą mającą na celu efektywniejsze zarządzanie zasobami Domów Studenckich których właścicielem jest Uniwersytet Szczeciński jest koncepcja wykorzystująca intra przedsiębiorczość, którą można rozszerzyć o elementy outsourcingu lub wyłonienie np. operatora wewnętrznego (np. spółka pracownicza, spółka studencka, spółka z udziałem uniwersytetu). To rozwiązanie wymaga współpracy z bezpośrednio zainteresowana komórka odpowiedzialna za Domy Studenckie, gdyż materia pracownicza jest ważna i ewentualne decyzje powinny uwzględniać interes pracowników Uniwersytetu Szczecińskiego.
5. Lepsze zarządzanie posiadanymi ośrodkami i pałacami poprzez wyłonienie operatora strategicznego np. wyspecjalizowane sieci zapewniające modernizację i wykorzystanie komercyjne przy zachowaniu realizacji potrzeb uniwersytetu lub zbudowanie systemu motywacyjnego w oparciu o zasady intra przedsiębiorczości.
6. Modernizacja infrastruktury Uniwersytetu Szczecińskiego przy wykorzystaniu środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki wodnej w Szczecinie (termomodernizacja, wymiana oświetlenia na oświetlenie typu LED, modernizacja systemów ogrzewania. Część budynków można zmodernizować z wykorzystaniem środków UE przy wsparciu organizacji zainteresowanych ich wspólnym wykorzystaniem i eksploatacja mając na celu obniżenie kosztów ponoszonych przez Uniwersytet Szczeciński (inwestycyjnych i bieżącej eksploatacji)
7. Wdrożenie systemu wsparcia finansowego projektów realizowanych przez wydziały. Uniwersytecki system wsparcia finansowania tzw „wkładu własnego” powinien uwzględniać następujące aspekty:

• projekty infrastrukturalne (wyższy udział środków uniwersyteckich w stosunku do środków wydziałowych (np. gwarantowane 10% niezależnie od wielkości projektu)
• projekty miękkie/badawcze międzynarodowe (większy udział np. 7%)
• projekty miękkie/badawcze krajowe np. 5%

8. Wdrożenie oceny finansowej jednostek uniwersyteckich uwzgledniającej w większym zakresie poziom wypracowywania tzw. funduszu stabilizacji.
9. Wykorzystanie w zarządzaniu zasady tzw. wewnętrznego outsorcingu „oddanie” Wydziałowi Prawa i Administracji obsługi prawnej uczelni za określona kwotę ustaloną w oparciu o generowane koszty dotychczasowego rozwiązania. Kolejnym przykładem może być wykorzystanie kompetencji merytorycznych Pracowni Badań Socjologicznych Instytutu Socjologii na Wydziale Humanistycznym w zakresie badań, nie tylko losów absolwentów ale także kierunków i specjalności studiów oferowanych przez Uniwersytet Szczeciński oraz dostosowania kanałów komunikacji zarówno do potrzeb przedsiębiorców ale co ważne do oczekiwań przyszłych studentów nie tylko z województwa zachodniopomorskiego ale z innych regionów Polski i Europy. kolejne potencjalne obszary do wewnętrznego outsorcingu to UCI, kancelaria, DPE, szkolenie nauczycielskie (np. włączenie np. do WH Centrum Edukacyjnego). Działania te oczywiście muszą być przygotowane a co najważniejsze pracownicy muszą mieć pewność zatrudnienia. Celem tych działań nie powinna być redykcja zatrudnienia lecz zwiększenie efektywności działań i podnoszenie jakości usług.
10. W oparciu o Akademickie Centrum Kształcenia Językowego oraz Wydział Filologiczny, stworzenie Uniwersyteckiej Szkoły Języków Obcych (może podjąć działania w zakresie współpracy i połączyć siły z jednym z liderów kształcenia kursowego np. z EMPIKIEM). Intensyfikacja w zakresie Letniej Szkoły Języka Polskiego dla studentów cudzoziemców mających rozpocząć studia na uczelniach szczecińskich. Pozyskanie na ten cel znacznego dofinansowania w celu obniżenia „bariery kosztowej” szczególnie dla studentów z byłych krajów ZSRR. Wsparciem tych działań wstępnie zainteresowany jest Prezydent Miasta Szczecin w ramach projektu „AKADEMICKI SZCZECIN”.

Przedstawiony plan potencjalnych działań wskazuje kierunek i narzędzia mające na celu zwiększenie efektywności funkcjonowania Uniwersytetu Szczecińskiego, poprzez podwyższenie atrakcyjności oferty dydaktycznej i naukowej, lepsze wykorzystanie potencjału rzeczowego, jak i kompetencji pracowników. Celem zmian nie jest redukcja zatrudnienia, lecz stworzenie warunków do efektywniejszej pracy, gdyż to ludzie i ich kompetencje w połączeniu z tzw. technicznym uzbrojeniem pracy (czyli z zasobami rzeczowymi) tworzą Uniwersytet Szczeciński i kreują jego konkurencyjność.